De Armoedecoalitie Utrecht bundelt de krachten van grote organisaties, kleinschalige initiatieven, hulp- en dienstverleners, belangenbehartigers en ervaringsdeskundigen. Doel is de positie van financieel minder draagkrachtigen te verbeteren en sociale uitsluiting tegen te gaan.

Over ons

De Armoedecoalitie Utrecht is opgericht op 30 oktober 2009. Sindsdien komen er steeds meer partners bij. Samen zetten we ons in voor armoedebestrijding en tegen sociale uitsluiting.

In het begin

De eerste aanzet voor de oprichting van Armoedecoalitie was in 2008 tijdens een bijeenkomst over armoede. Organisatoren van vele kleinschalige initiatieven op het gebied van armoedebestrijding woonden deze bijeenkomst bij.

Ieder voor zich deden ze allemaal wel iets op het gebied van armoede. Met elkaar maakten ze een weliswaar betrokken, maar nogal verdeelde en onsamenhangende indruk.

Hans Spekman, voorzitter van deze bijeenkomst, vroeg Jules van Dam, directeur van stichting de Tussenvoorziening, hier samenhang in te creëren. Met behulp van een aantal collega’s en een aanmoedigingsgift van de Ridderlijke Duitse Orde van Balijen kon vervolgens de coalitie organisatorisch van de grond worden getild. In 2019 was de oprichting van de Landelijke Armoedecoalitie een feit.

Uitbreiding en groei

Daarna traden er één voor één organisaties toe. Op deze wijze ontstond er uiteindelijk een inhoudelijk solide organisatie.
Tegenwoordig vormt onze organisatie een samenwerkingsverband van een groot aantal maatschappelijke organisaties, initiatieven en belangenbehartigers. Het gaat onder andere om organisaties in de maatschappelijke opvang en hulp & dienstverlening, het onderwijs, woningcorporaties, belangenorganisaties, ervaringsdeskundigen en kerken.

De invloed van armoede en de raakvlakken met andere levensgebieden werd meer en meer duidelijk naarmate de coalitie uitbreidde. “Armoede blokkeert genezing”, zo stelt de GGZ “Armoede versterkt kindermishandeling”, is een geluid uit de jeugdzorg. Er bestaat zeker een sterke negatieve samenhang tussen armoede en gezondheid. In arme wijken sterven mensen namelijk gemiddeld zeven jaar eerder.

Stip aan de horizon

De leden van de coalitie hebben één doel voor ogen: armoede bestrijden en sociale uitsluiting tegengaan. Onze stip aan de horizon is: perspectief bieden aan mensen in armoede en schulden – in het bijzonder kinderen. De coalitie wil dit bereiken door de handen ineen te slaan, hulp- en dienstverlening te verbeteren, én met vernieuwende initiatieven te komen.

Landelijk Netwerk

In 2019 zag de Landelijke Armoedecoalitie het licht. Hierin zijn partijen zoals het Nibud, Voedselbank Nederland, Movisie, FNV, de Sociale Alliantie en vele andere actief. Zij willen – naast hun eigen activiteiten – de krachten bundelen om armoede en schulden aan te pakken. Dit netwerk treedt regelmatig naar buiten, en zorgt voor aandacht en blijvende agendering in de politiek. Ook zorgt het voor inhoudelijke inbreng rondom het thema.

Onze plannen

Speerpunten 2019-2022

Hier gaan we voor!

Circa achttien procent van de Utrechtse bevolking leeft van een laag inkomen (<125% wettelijk sociaal minimum). Vijftien procent van de kinderen groeit op in een dergelijk gezin. Dat zijn gemiddeld 4 à 5 kinderen per schoolklas.
De Armoedecoalitie kan hier niet aan voorbij gaan. Wij willen, dat het aantal mensen in ernstige armoede afneemt, kinderen meer kansen krijgen en de ontstane tweedeling in de samenleving vermindert. Het Sociaal Akkoord 2018-2022 met de gemeente vormt hierbij ons uitgangspunt.

Inmiddels heeft het college dit akkoord overgenomen en o.a. de ‘Actie Agenda Meedoen en Schuldenvrij’ gelanceerd, waarin deze drie speerpunten terugkomen. Onze focus verlegt zich daardoor van het beïnvloeden van het lokale beleid naar het realiseren van de uitvoering.

Onze agenda voor de komende jaren ziet er als volgt uit:

Bestaanszekerheid & voldoende leefgeld

  • Voldoende leefgeld en bestaanszekerheid voor iedereen: d.w.z. volgens de Nibudnormen – met speciale aandacht voor mensen met wisselende inkomens;
  • Eerdere opsporing en hogere aantal van mensen in armoede en schulden door bewustzijn te creëren bij alle medewerkers van onze partners. Vaak beseffen zij niet, dat hun klanten in armoede leven;
  • Vergroten handelingsvaardigheden mensen met een kleine beurs, zodat zij minder stress ervaren, meer grip krijgen op hun eigen leven en eerder hulp zoeken;
  • Meer perspectief voor mensen in armoede en schulden. Een project met Adsu, Power by Peers en Edasu, waarbij initiatieven worden gestimuleerd om mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt uit te laten stromen naar betaald werk of een zinvolle bezigheid.

Versterking schuldenaanpak

  • Actieve ondersteuning bij de uitvoering Actie Agenda Utrechters Schuldenvrij.
  • Lobby via het landelijk netwerk om onnodig hoge schulden te voorkomen en partijen makkelijker kunnen meewerken aan het oplossen ervan.

Kinderen en jongeren

  • Meedoen en talentontwikkeling: meer mogelijk maken voor kinderen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen;
  • Passende hulpverlening: gericht op vergroten financiële vaardigheden van ouders en kinderen en een sluitende aanpak voor jongeren.

Tot slot
Onderstaande drie basisactiviteiten fungeren als fundament voor bovenstaande speerpunten:

  1. Bespreekbaar maken van geldzorgen, inzetten op empowerment en verbeteren beeldvorming;;
  2. Versterken ervaringsdeskundigheid door mensen in armoede op te leiden en hen vervolgens in te zetten;
  3. Vergroten bereik onder mensen met niet-westerse achtergrond in samenwerking met Al Amal en andere organisaties.

Onze resultaten

Een greep uit onze activiteiten

De Armoedecoalitie Utrecht timmert al meer dan tien jaar aan de weg.
Een greep uit de uiteenlopende activiteiten, die wij in 2021 hebben georganiseerd:

  • Stevige lobby naar Kabinet en Kamer onder het motto ‘Bestaanszekerheid broodnodig’
  • Voorstellen voor de gemeente over zorgkosten
  • Initiatief voor laptops met maatjes voor mensen in armoede
  • Acties voor meer kansen voor kinderen
  • Talkshows ‘Er is genoeg’
  • Informatie- en weggeefmarkten ‘Mooi Meegenomen’
  • Het Grote Utrecht Stadsdiner
  • Ronde van Sint Maarten

Wat ons in 2021 nog meer bezighield en met welk resultaat kun u lezen in het jaarverslag.


Jaarverslag_mockup
“Armoede is niet alleen een kwestie van geen inkomen, het is vooral een kwestie van geen rechten”, aldus Amnesty Internationals secretaris-generaal Irene Khan. Armoede houdt mensen gevangen in een vicieuze cirkel van onveiligheid, uitsluiting, ontbering en machteloosheid.

Diverse organisaties zetten zich dagelijks in voor de bescherming van mensenrechten wereldwijd. Daarvoor baseren zij zich op verdragen en wetten die deze rechten beschrijven. Utrecht onderscheidt zich als eerste stad in Nederland door een lokale mensenrechtenstrategie.

Mensen & Rechten

Armoede houdt mensen gevangen in een vicieuze cirkel van onveiligheid, uitsluiting, ontbering en machteloosheid. Verschillende organisaties zetten zich in voor de bescherming van mensenrechten wereldwijd. Utrecht onderscheidt zich als eerste stad in Nederland door een lokale mensenrechtenstrategie. De Commissie voor Rechten van de Mensen is een van de partners van onze coalitie.

Armoede raakt aan mensenrechten

Armoede is niet alleen een tekort aan geld: het beïnvloedt allerlei andere aspecten van het leven. Een armoedig bestaan is bijvoorbeeld slecht voor de (lichamelijke en geestelijke) gezondheid. Mensen met een laag inkomen hebben hier dus vaker problemen mee. Zij leven bovendien vaak korter dan anderen.

Verder vormt armoede een belemmering voor deelname aan het verenigingsleven of culturele activiteiten. Daarvoor ontbreken gewoonweg de financiële middelen. Maar ook het onderhouden van informele sociale contacten (verjaardagsfeestje, visite etc.) kost geld. Leven in armoede leidt kortom tot inkrimping van sociale netwerken – met eenzaamheid en sociale uitsluiting als resultaat. Armoede en de negatieve effecten daarvan conflicteren met verschillende mensenrechten zoals het Internationale verdrag inzake economische, sociale en culturele rechten (IVESCR), en het Europees Handvest en de Universele Verklaring van de Rechten van de mens.

Verdragen en wetten

Het VN-comité inzake economische, sociale en culturele rechten stelt dat er sprake is van armoede als er voor lange tijd de middelen ontbreken om behoorlijk te kunnen leven. Daarbij gaat het ook om een tekort aan mogelijkheden om andere mensenrechten (qua gezondheid, onderdak, onderwijs, werk etc.) waar te maken. Andere verdragen benadrukken eveneens dat armoede en mensenrechten met elkaar zijn verbonden.

Mensenrechtenstad

Navanethem Pillay, Hoge Commissaris voor de Mensenrechten bij de VN, betitelde Utrecht in 2012 als ‘The first human rights city in the Netherlands’. De stad onderscheidt zich namelijk door een lokale mensenrechtenstrategie. In het kader daarvan werken een groot aantal organisaties en instellingen samen aan de bescherming van de mensenrechten, t.w.:

Human Rights Utrecht

Het begrip Mensenrechten speelt steeds meer een rol bij de samenwerking van Utrechtse organisaties. Ook in het beleid van de gemeente zijn inclusie, gelijke rechten en gelijke kansen belangrijke begrippen. Zo ontstond er een informeel netwerk van organisaties en individuen. Dit netwerk staat ook wel bekend als de Utrechtse Mensenrechtencoalitie. organisaties en instellingen en de gemeente vormen de Utrechtse Mensenrechtencoalitie, opgericht om elkaar te versterken en te inspireren. Zij ontmoeten elkaar regelmatig in het Mensenrechtencafé.

Shelter City
Sinds 2015 is Utrecht een Shelter City. Mensenrechtenverdedigers die in eigen land ernstig worden bedreigd, mogen hier drie maanden verblijven. Tijdens dit verblijf kan hij/zij op adem komen, trainingen volgen en zijn netwerken uitbreiden. Voorts dient hij/zij een eigen programma samen te stellen voor trainingen en ontmoetingen met maatschappelijke organisaties en politieke contacten in Den Haag, Brussel en daarbuiten.

Samen ten strijde

Het College voor de Rechten van de Mens ziet toe op de naleving van de mensenrechten in Nederland. Het instituut is bij wet ingesteld en beschermt, bevordert, bewaakt en belicht mensenrechten door middel van onderzoek, advies en voorlichting. Het richt zich hierbij op burgers, overheidsorganisaties, maatschappelijke organisaties en de politiek. Mensenrechten zijn rechten die gelden voor ieder mens in Nederland. Ze beschermen hen tegen de macht van de staat en zorgen ervoor dat mensen in waardigheid kunnen leven. Zo zijn er het recht op een vrije mening, onderwijs, genoeg te eten en een dak boven het hoofd. Om die reden participeert het College voor de Rechten in de Armoedecoalitie.

 

 

 

Ontwerp en webdevelopment door BuroBureaux