Afscheid Jules van Dam als voorzitter

Terugblik op 14 jaar Utrechtse armoedecoalitie

Op 1 januari draagt Jules van Dam na veertien jaar het voorzitterschap van de Utrechtse Armoedecoalitie over aan Guusta van der Zwaart. Een mooi moment om met Jules terug te kijken op veertien jaar Armoedecoalitie. Wat hebben we in die jaren bereikt? En hoe staat het er nu voor? Lees de blog van Jules:

Veertien jaar geleden ontstond er op verschillende plekken in de stad onvrede over de voortdurende en zich verscherpende armoede. Als Tussenvoorziening zagen we dat armoede de grootste negatieve springplank naar dakloosheid betekende. Een rondgang onder collega-instellingen bevestigde dit, ieder op zijn eigen terrein. Waarbij de meest kernachtige uitspraak op naam van Lister kwam: ‘armoede blokkeert herstel’.

Hoe de Armoedecoalitie begon

Een gift van de Ridderlijke Duitse Orde maakte het mogelijk een medewerker voor een aantal uren vrij te stellen om de contouren van een Utrechtse Armoedecoalitie te beschrijven. En die contouren staan nog steeds overeind:

  • Een stuurgroep van grotere organisaties op het gebied van Wonen, Welzijn en Zorg, die zelf ook een stap extra kunnen zetten richting verkleining van armoede.
  • De gemeente aan tafel, in de vorm van de Wethouder Werk en Inkomen. Niet dat de gemeente de armoede op moet lossen, maar zonder gemeente gaat het zeker niet lukken.
  • Daaromheen een platform met kleinere partijen, belangenbehartigers, individuen, ervaringsdeskundigen, die onderwerpen met elkaar kunnen aandragen en verkennen, waar de stuurgroep iets mee moet doen.
  • Voor verdere verdieping themagroepen rondom jeugd, casuïstiek e.d.

De eerste jaren leverden nog niet veel op, behalve goedbedoelde afspraken, die niet waargemaakt werden. Dat veranderde met de aanstelling van een secretaris in de persoon van de onvermoeibare Marry Mos in 2014.

De successen van afgelopen jaren

Als ik nu terugkijk op die laatste 7 jaar, zie ik dat er veel bereikt is, al is de armoede helaas de wereld nog niet uit. Het motto ‘geef armoede een gezicht’ is goed waargemaakt. We zien gelukkig veel ervaringsdeskundigen, die goed kunnen vertellen hoe het is om in armoede te leven. Zonder schaamte!

Een greep uit de grotere en kleinere successen:

  • Mede door ons initiatief is er inmiddels huurkorting voor U-pashouders.
  • Er zijn meerdere projecten voor gratis huiswerkbegeleiding gestart.
  • De eigen bijdrage beschermd thuis voor mensen die dakloos zijn geweest is afgeschaft.
  • De toegang tot ondersteuningsfondsen is versimpeld en gestroomlijnd met een geldzoeker.
  • Brillen en andere medische verstrekkingen worden nu ook betaald vanuit bijzondere bijstand.
  • Er is een soepeler grens voor de U-pas gekomen: bestedingsruimte is bepalend, niet alleen inkomen.
  • We zijn initiatiefnemer geweest van de oprichting van de Landelijke Armoedecoalitie.
  • En we hebben ook nog eens twee keer bezoek gehad van koningin Maxima.

Voor de laatste twee verkiezingen in Utrecht hebben we een stembusakkoord kunnen laten sluiten tussen zo goed als alle partijen, wat ook de basis is geworden voor die colleges van B&W. Niet dat de armoede daarmee de wereld uit is, maar zonder een gezamenlijke aanpak redden we het zeker niet.

Armoede is hip geworden

Er is een groeiend netwerk, groeiend aantal partners, groeiende ambities met ook een steeds verder gevoelde verantwoordelijkheid van de partners in de stuurgroep. Inmiddels zijn er zoveel partijen aangesloten dat we naar een grotere vergaderzaal moeten uitwijken. We hebben inmiddels al 80 partners en een stuurgroep van 14 partners door de stad!

Ik durf het bijna niet te zeggen, maar armoede en met name natuurlijk het tegengaan ervan is hip geworden. Doordat ook de middeninkomens te maken hebben gekregen met bestaansonzekerheid staat het overal op de agenda. Er is een minister van armoede, de laagste inkomens stijgen 10%, er wordt serieus werk gemaakt van compensatie van koopkrachtverlies en energiearmoede en noem maar op. Ik kan me niet heugen  dat er eerder een tijd is geweest waarbij zoveel kabinetsleden zich betrokken zeiden te voelen bij dit onderwerp.

Een mooi moment om het over te dragen aan een nieuwe voorzitter. Gelukkig is er een goede opvolger gevonden in de persoon van Guusta van der Zwaart, die zeker in staat is het netwerk verder uit te bouwen.

Jules van Dam

Ontwerp en webdevelopment door BuroBureaux